نظریه تدا اسکاچپول و انقلاب اسلامی ایران (قسمت اول)

author

  • عباس کشاورز شکری عضو هیأت علمی گروه جامعه‏شناسی انقلاب اسلامی پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.
Abstract:

سؤال اصلی این مقاله آن است که آیا نظریة اسکاچپول توانایی تبیین انقلاب ایران را دارد. در پاسخ به این سؤال بخش اول این مقاله به طور تفصیلی به طرح نظریة اسکاچپول می‏پردازد و در بخش دوم توانایی تبیین‏گری نظریه اسکاچپول در مورد انقلاب ایران آزمون شده است. برای این کار از متغیرهای اصلی نظریة اسکاچپول استفاده شده است. این متغیرها عبارتند از: وجود ارزش مازاد، نوع نظام کشاورزی، بعد دیوان سالاری، میزان قدرت سیاسی طبقة زمیندار، میزان فشارهای بین‏المللی و توانایی انقلابی دهقانان ایرانی. همان‏گونه که خود اسکاچپول نیز اذعان داشته است نظریة وی بدون جرح و تعدیلهای لازم قابلیت تبیین انقلاب ایران را ندارد. در ادامه جرح و تعدیلهایی را که اسکاچپول در مقاله‏اش به آنها اشاره دارد، مطرح شده و در پایان آرا و نظریات اسکاچپول درباره انقلاب ایران نقد و بررسی شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کاربست نظریه انقلاب تدا اسکاچپول در مورد انقلاب مشروطه ایران

از آنجا که انقلابها در تاریخ جهان طی سه قرن گذشته بسیار مهم بوده اند، نظریه های گوناگونی در این باره توسط جامعه شناسان تاریخی تبیین شده است و انقلاب مشروطه ایران یکی از نقاط عطف تاریخ ایران است زیرا ساختار سیاسی کشور را تغییر داد و تاثیرات آن تا به کنون وجود دارد. تدا اسکاچپول از جمله جامعه شناسان معاصر در آمریکا است که انقلاب های اجتماعی در آسیا و اروپا را مورد بررسی قرار داده است. این پژوهش ب...

full text

تبیین انقلاب اسلامی ایران از دیدگاه تدا اسکاچپول

سؤال اصلی این مقاله آن است که آیا نظریة اسکاچپول توانایی تبیین انقلاب ایران را دارد. برای پاسخ به این سؤال متغیرهای اصلی نظریة او در مورد جامعة ایران به‏کار رفته‏ و در ادامه، جرح و تعدیلهایی که خود اسکاچپول در نظریه‏اش انجام داده شرح و در پایان آرا و عقاید  اسکاچپول دربارة انقلاب ایران نقد و ارزیابی شده است.

full text

مروری انتقادی بر نظریه انقلاب اسکاچپول

در این مقاله‘ پس از ارائه خلاصه ای از نظریه تدا اسکاچپول که شاید از میان نظریه های جدید‘ مهمترین نظریه در مورد انقلاب باشد‘ آرای او درباره انقلاب مورد بحث قرار می گیرد. نکته اصلی در نظریه او تبیین علت وقوع انقلاب اجتماعی و طرح این مساله است که چرا در برخی از جوامع انقلاب اجتماعی به ابزار اصلی ایجاد تحول تبدیل می شود. فشار بین المللی بر دولت‘ شورشهای دهقانی‘ و حضور نخبگان حاشیه ای شرایط مهم برای...

full text

مروری انتقادی بر نظریه انقلاب اسکاچپول

در این مقاله‘ پس از ارائه خلاصه ای از نظریه تدا اسکاچپول که شاید از میان نظریه های جدید‘ مهمترین نظریه در مورد انقلاب باشد‘ آرای او درباره انقلاب مورد بحث قرار می گیرد. نکته اصلی در نظریه او تبیین علت وقوع انقلاب اجتماعی و طرح این مساله است که چرا در برخی از جوامع انقلاب اجتماعی به ابزار اصلی ایجاد تحول تبدیل می شود. فشار بین المللی بر دولت‘ شورشهای دهقانی‘ و حضور نخبگان حاشیه ای شرایط مهم برای...

full text

دیدگاه های مختلف در زمینه توسعه در ایران پس از انقلاب اسلامی (قسمت اول)

در این مقاله توسعه به مفهوم عام آن از توسعه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و تکنولوژی به کار می رود. عمدتا از نظر اندیشمندان ایرانی دو مفروض در توسعه به مفهوم عام قابل مشاهده است: • توسعه خاص (مثلا توسعه تکنولوژی) تنها در پی توسعه عام تحقیق می پذیرد. • میان ابعاد مختلف توسعه، نه تنها ارتباط بلکه، هارمونی وجود دارد. در یک نگاه کلی می توان دیدگاه های مختلف درباره توسعه در ایران را به سه دسته تقسیم کرد. 1...

full text

ساختارگرایی و انقلاب اسلامی: نقدی بر کتاب بررسی و نقد تئوری‌های انقلاب اسلامی ایران؛ تئوری تدا اسکاچ پل

نظریة اسکاچ پل دربارة انقلاب اسلامی که از تحلیل‌های مطرح در این زمینه است در کتاب موردنظر بررسی و نقد شده است. نویسندة کتاب در طرح نظریات اسکاچ پل و نشان‌دادن اهمیت او در این زمینه و هم‌چنین روش‌شناسی نظریة او دربارة انقلاب‌های اجتماعی مطالب بسیار مناسبی را ارائه کرده است. به‌نظر می‌رسد اشکال عمده در نقد نظریة اسکاچ پل است. نویسنده تلاش کرده است نقدهای وارد بر نظریة اسکاچ پل را دسته‌بندی کند. ا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 17

pages  193- 222

publication date 2002-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023